Die gigantische bak met water, oude badmeesters in te korte zwembroekjes en een gegarandeerde voetschimmel als souvenir…. En kom jij weleens in een zwembad? Misschien om baantjes te trekken of om je kinderen naar zwemles te brengen? Of om in het weekend met het hele gezin van de glijbaan, stroomversnelling of het bubbelbad te genieten? Iedereen komt wel in aanraking met het zwembad en misschien zelfs om verschillende redenen. Maar het zwembad van vroeger is niet meer het zwembad van tegenwoordig. Het is bijna een zwembad 2.0…
Nederland kent honderden zwembaden, met elk weer andere eigenschappen. Zo wordt het ene bad beheert door de gemeente, terwijl een ander valt onder een stichting, vrijwilligers of exploitant. Maar in bijna alle gevallen hebben zwembaden het zwaar en dat komt vooral door de hoge kosten die zo’n grote bak met water (en alles wat daarbij hoort) met zich meebrengt. En eigenlijk is het overleven een onmogelijke opdracht, waardoor de meeste baden toch een subsidie van de gemeente krijgen.
Maar zo’n pot met geld krijg je niet zomaar van de gemeente. Als zwembad zul je een belangrijke voorziening moeten zijn voor de gemeente. Inwoners moeten voldoende mogelijkheid kunnen hebben om recreatief (vrij) te zwemmen, te sporten, te leren zwemmen en door een sociale voorziening zijn. Kortom: een zwembad moet voor elke inwoner van de gemeente een functie hebben. En is dit goed onderbouwd, dan pas wordt er geld overgemaakt aan het zwembad. Mits er niet teveel discussie is in de gemeenteraad.
Vroeger hadden zwembaden het iets makkelijker. Maar ook niet veel! Want het afschaffen van schoolzwemmen en het bezuinigen op de subsidie, kwam in elke gemeente ter sprake. Sommige baden werden dan ook gesloten, terwijl andere baden zich door petities van inwoners het net gered hebben. En dan zijn er nog de grote exploitanten zoals Sportfondsen en Laco die het beheer van de zwembaden op zich hebben genomen. Maar ook zij moeten blijven innoveren om de concurrentie voor te blijven en dat maakt dat de tarieven van zwembaden helaas blijven stijgen.
Nieuwe activiteiten in een zwembad 2.0
In een zwembad werk je niet alleen maar aan je gezondheid, maar is de ‘fun factor’ ook heel hoog. Zwembaden hebben daar in het verleden op ingespeeld en het grote bad aangevuld met een recreatiegedeelte, stoomcabines, zonnebanken of whirlpools. En dat is alleen nog maar de indeling van het zwembad, want aan het activiteitenrooster is veel veranderd. Zo kun je tegenwoordig bijvoorbeeld kiezen uit verschillende type zwemlessen, zoals de particuliere lessen, Turbo- en vakantiecursussen, diep water lessen en baby-peuter lessen.
Voor de sporter zijn de mogelijkheden ook verder uitgebreid, zodat iedereen wat te kiezen heeft. Je kunt tegenwoordig veel meer dan alleen maar je banen zwemmen of een watersport (zoals waterpolo) beoefenen. Zo zijn er langzamerhand verschillende sporten op het rooster verschenen, zoals Aquarobics, AquaBootcamp, AquaZumba en zelfs AquaSpinning. Er worden zeemeermin clinics, voedingscursussen, zwem4daagse of een zwemmarathon voor het goede doel aangeboden. Een veelzijdig aanbod van nieuwe activiteiten dus!
Vroeger waren veel van deze sporten er ook al, maar dan in afgeslankte en vaak een ouderwetse vorm. Er stond een oudere badjuf of badmeester voor de groep om wat oefeningen aan de deelnemers te demonstreren. En het was dan ook heel normaal dat dit op een soort carnavalsmuziek werd gedaan, waarbij de deelnemers (in polonaise) hun oefeningen gezamenlijk moesten uitvoeren. Een idee waar veel mensen tegenwoordig niet meer voor te porren zijn en gelukkig is dat bij de meeste baden dan ook veranderd.
Tegenwoordig vindt je in zwembaden jonge en enthousiaste zweminstructeurs en een aanbod waar je u tegen zegt. En ook het aanbod is gelukkig met z’n tijd meegegaan. Er zijn verschillende type zwemlessen en voldoende uitdaging tijdens het recreatieve zwemmen. Bij de aquasporten wordt er populaire muziek gebruikt, waarmee de instructeurs je door een uitdagende aquatraining begeleiden. En alhoewel je wel in een groep sport, ben je gewoon individueel (geen polonaise dus) bezig. Het aanbod van veel baden is dan ook groter geworden, waardoor je deze activiteiten op vele momenten in de week kunt doen.
Komt er ook een zwembad 3.0?
Al jaar en dag ben ik als instructeur en leidinggevende in deze zwembadwereld te vinden. En na zoveel jaar vind ik het nog steeds een geweldige wereld! Het blijft mooi om kinderen en volwassenen te leren zwemmen en ze te belonen met een zwemdiploma wanneer ze aan de eisen hebben voldaan. Daarnaast zie je het plezier in iemands ogen als ze bezig zijn met vrij zwemmen of wanneer ze voldaan het water uitkomen na een pittige maar leuke aquasportles. Het blijft dan ook een bijzondere wereld, hoe moeilijk de zwembranche het ook heeft.
Voor in de toekomst kun je interessante ontwikkelingen in zwembadland verwachten. Zwembaden blijven het moeilijk houden, terwijl er in veel gemeenten toch echt tekort is aan badwater. Hierdoor zullen er waarschijnlijk kleinere baden worden bijgebouwd, die beheert worden door particulieren. En deze zullen (om de concurrentie voor te blijven) ook moeten innoveren. Wat dan weer een voordeel is voor zwemlesouders of sporters; het aanbod wordt groter en hopelijk de prijs ook wat lager.
En natuurlijk moeten zwembaden met de tijd blijven meegaan. Dus een interessant aanbod aan lessen (zoals het zeemeermin zwemmen, aquaslank of de body & mind lessen), een belevingswereld voor kinderen als ze op zwemles gaan en een digitaliseringsstrategie om niet achter te blijven. Er moet dan ook een goede website zijn, social media moet effectief worden ingezet en leuke activiteiten zoals disco feesten of een actie voor het goede doel op de agenda worden gezet. In zo’n geval kunnen we bijna spreken over een zwembad 2.0.
Qua visie liggen de meeste zwembaden en aanbieders helaas niet helemaal op één lijn. Want hopelijk komt er ooit een einde aan de discussie over het beste zwemdiploma of de beste methode om te leren zwemmen. Uiteindelijk maakt dit het niet duidelijker naar de zwembadbezoeker, terwijl alle baden eigenlijk hetzelfde doel dienen: iedereen moet een levenlang blijven zwemmen zodat men zo zwemvaardig en zwemveilig mogelijk blijft. En is ons waterrijke landje is dat zeker geen overbodige luxe. Op naar een zwembad 3.0 dus!
Veel plezier in het zwembad, met wat je ook gaat doen. Tot volgende week weer!
“Heb jij ook een zwembad 2.0 in je omgeving of heb je leuke ideeën voor zwembadland? Laat het me weten in de reacties. En ken je iemand die misschien ook baat heeft bij deze handige tips, deel je dan dit bericht?”